Gelenekselleşmiş soğuk algınlığı tedavileri, modern tıbbın merceği altında yeniden incelendi. Özellikle kış aylarında artan gribal enfeksiyonlara karşı vatandaşların ilk başvurduğu yöntemler olan paça çorbası, bitki çayları ve bal karışımlarının etkileri üzerine yapılan global araştırmalar, doğru bilinen yanlışları gözler önüne serdi.
Uzmanlar, “tamamen doğal” algısının kontrolsüz tüketime yol açtığını ve bunun da karaciğer toksisitesinden ilaç etkileşimlerine kadar pek çok soruna zemin hazırladığını vurguladı.
“ÇORBA İYİLEŞTİRMEZ, SADECE SEMPTOMLARI HAFİFLETİR”
Halk arasında “hasta çorbası” olarak bilinen tavuk suyu veya kemik suyu (paça) gibi gıdaların virüsleri yok etme gücüne dair inanışlar, bilimsel verilerle çürütüldü.
Nebraska Üniversitesi Tıp Merkezi’nden (UNMC) Dr. Stephen Rennard, yürüttüğü laboratuvar çalışmalarında tavuk suyunun, beyaz kan hücrelerinin (nötrofil) hareketini yavaşlatarak enflamasyonu bir miktar azaltabildiğini tespit etti. Ancak Dr. Rennard, bunun bir tedavi yöntemi olmadığını, sadece burun tıkanıklığı gibi semptomlar üzerinde geçici bir rahatlama sağladığını belirtti. Çorbanın sıcak buharının ve sıvı içeriğinin mukusu incelttiği, ancak gribi doğrudan tedavi etmediği kayıtlara geçti.
OXFORD DOĞRULADI: BAL, ÖKSÜRÜK ŞURUPLARINDAN ETKİLİ OLABİLİR
Özellikle inatçı öksürük krizlerinde başvurulan bal konusunda ise bilim dünyasından destekleyici açıklamalar geldi.
Oxford Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmacıları tarafından BMJ Evidence-Based Medicine dergisinde yayımlanan kapsamlı bir analiz, balın üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürük tedavisinde ticari şuruplardan daha etkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırma ekibi, balın boğazı yumuşatarak tahrişi azalttığını, ancak yüksek şeker içeriği nedeniyle diyabet hastalarının ve botulizm riski taşıyan 1 yaş altı bebeklerin bu gıdadan uzak durması gerektiğini ifade etti.
BİTKİ ÇAYLARINDA “DOZ AŞIMI” UYARISI
“Doğal olan zararsızdır” algısının en büyük risklerinden biri bitki çaylarında ortaya çıktı. Mayo Clinic Bütünleyici Tıp Programı Direktörü Dr. Brent Bauer, bitkisel ürünlerin reçeteli ilaçlarla (kan sulandırıcılar gibi) tehlikeli etkileşimlere girebileceği konusunda uyarılarda bulundu. Dr. Bauer, kontrolsüzce tüketilen bitki çaylarının karaciğer enzimlerini olumsuz etkileyebileceğine ve iyileşme sürecini baltalayabileceğine dikkat çekti.
Uzmanlar, bitki çaylarının “lıkır lıkır” ve sınırsızca içilmesinin değil, kontrollü tüketimin esas olduğunu hatırlattı.
C VİTAMİNİ EFSANESİ VE GERÇEKLER
Helsinki Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü’nden Dr. Harri Hemilä ise yıllardır süregelen C vitamini tartışmalarına son noktayı koydu. Dr. Hemilä, düzenli C vitamini alımının gribe yakalanmayı engellemediğini, ancak hastalık süresini kısmen kısaltabildiğini açıkladı. Yapılan meta-analizler, hastalığa yakalandıktan sonra yüksek doz C vitamini yüklemesi yapmanın tedavi edici bir etkisinin bulunmadığını gösterdi.
Uzmanlar; gribal enfeksiyonlarda mucizevi bir gıda aramak yerine istirahat, dengeli sıvı alımı ve hekim kontrolünde tedavinin esas olduğunu, geleneksel yöntemlerin ise ancak “destekleyici” rolde kalabileceğini vurguladı.
